Terapia miofunkcjonalna

Czym są zaburzenia miofunkcjonalne?

Zaburzenia miofunkcjonalne to zaburzenia czynności mięśni ustno-twarzowych oraz mięśni żujących. Zaburzenia te manifestują się głównie poprzez nieprawidłowy sposób oddychania i połykania, co w konsekwencji prowadzi do problemów ortodontycznych i zaburzeń toru oddechowego.

Po czym rozpoznać zaburzenia miofunkcjonalne?

U pacjentów miofunkcjonalnych mamy zwykle do czynienia z tzw. dystonią mięśniową, czyli obniżonym napięciem mięśniowym. Charakterystyczne objawy to:

a) WARGI

• nieprawidłowa pozycja spoczynkowa warg, które są uchylone lub otwarte,
• nierównomierne napięcie mięśni warg – krótka, wąska warga górna, gruba, zaczerwieniona, wywinięta na zewnątrz warga dolna,
• ślina wyciekająca z jamy ustnej, lub ślina nieustannie znajdująca się w kącikach ust,
• nieprawidłowa czynność warg w czasie połykania, czyli tzw infantylny sposób połykania, w którym język napiera na przednie zęby a wargi się napinają.

b) JĘZYK

• nieprawidłowa pozycja spoczynkowa języka, czyli taka, w której w czasie spoczynku:
  • język znajduje się między zębami przednimi,
  • język jest skierowany w stronę zębów przednich i napiera na nie
  • język umieszczany jest między zębami bocznymi, czy też jest skierowany w ich stronę
• sygmatyzm, czyli seplenienie (zarówno sygmatyzm międzyzębowy jaki i sygmatyzm boczny),
• nierównomierne napięcie języka (np. słaby środek języka, mocne brzegi lub język, który sprawia wrażenie zbyt dużego, a w rzeczywistości jest wiotki),
• asymetria obserwowana na języku.

c) BRODA

• nadaktywny mięsień bródkowy.

d) MIĘŚNIE TWARZY I MIĘŚNIE ŻWACZE

• mało wyrazista mimika twarzy,
• wygląd znudzonej lub smutnej twarzy,
• słabe mięśnie żwacze, opadająca żuchwa,
• jedzenie z otwartymi ustami,
• brak ruchów rotacyjnych żuchwy w czasie jedzenia (w zamian gryzienie przypominające prace dziadka do orzechów).

e) ANOMALIE ZĘBÓW I SZCZĘK

• wysokie podniebienie i wąska szczęka (w skutek nieprawidłowej pozycji spoczynkowej języka i braku pionizacji),
• wąski nos,
• zgryz krzyżowy, zgryz otwarty, progenia.

f) PROBLEMY CAŁEGO CIAŁA

W przypadku zaburzeń miofunkcjonalnych występują objawy nie tylko w obszarze ustno-twarzowym, lecz również w obszarze całego ciała. Stąd:

• asymetria w ustawieniu głowy,
• nieprawidłowa postawa ciała w konsekwencji nieprawidłowego ustawienia głowy,
• garbienie się.

g) ZABURZENIA FUNKCJI ODDYCHANIA, MOWY, GŁOSU

• oddychanie z wysoko uniesionymi ramionami, bez użycia przepony,
• oddychanie torem ustnym,
• nieprawidłowa artykulacja.

Jaki jest cel terapii miofunkcjonalnej?

Celem terapii miofunkcjonalnej jest przede wszystkim wykształcenie prawidłowego sposobu połykania, który pojawia się w wyniku uregulowania nieprawidłowego napięcia mięśniowego obszaru ustno – twarzowego.

Terapia miofunkcjonalna jest niezbędna przy leczeniu ortodontycznym, a także przy zaburzeniach artykulacji w postaci seplenienia.

Jak długo trwa terapia miofunkcjonalna?

W założeniu terapia miofunkcjonalna jest podzielona na dwie główne fazy: fazę intensywną trwającą około 30 jednostek terapeutycznych, odbywających się co tydzień. Później następuje faza interwałowa, w której spotkania z terapeutą odbywają się co około 3 miesiące (przewidziane są 4 spotkania tego typu). Jeżeli efekt utrzyma się przez rok od zakończenia fazy intensywnej terapii, przyjmuje się, że nowy wzorzec połykania stał się nawykiem i terapia zostaje zakończona. Jednak w przypadku leczenia ortodontycznego, terapia miofunkcjonalna powinna być prowadzona aż do jego zakończenia.

Jaka jest rola pacjenta w terapii?

Kto jest odpowiedzialny za postępy w terapii, terapeuta czy pacjent?

W mioterapii, czy jakiejkolwiek innej terapii, nie ma drogi na skróty! Najbardziej liczy się zaangażowanie pacjenta i systematyczność w wykonywaniu zaleconych ćwiczeń! Sesja terapeutyczna trwa jedynie 45 minut, raz w tygodniu. Praca w tylko takim wycinku czasu nie jest w stanie zmienić niczego.

Pamiętajcie Państwo, że „magia poprawy” zadziewa się w czasie pomiędzy spotkaniami, kiedy z wytrwałością powtarzacie zalecone ćwiczenia, a „czarodziejska różdżka” jest w wyłącznym posiadaniu Was – zaangażowanych Pacjentów!